Op World Press Freedom Day organiseert een collectief van Brusselse onderwijsinstellingen sinds 2015 Difference Day, een evenement waar heel wat inspirerende sprekers hameren op het belang van de persvrijheid en een open publiek debat. Op 3 mei is het tijd voor de negende editie, die zal plaatsvinden in kunstencentrum Bozar. Professor Media and Journalism Studies Ike Picone (VUB) leidt de voorbereidingen in goede banen en blikt voor ons al even vooruit.
“Difference Day is de viering van World Press Freedom Day”, vertelt professor Ike Picone. “Het initiatief is opgericht onder impuls van Caroline Pauwels, de voormalige rector van de VUB. Zij was gechoqueerd door de aanslag op Charlie Hebdo en vond bovendien dat er ook in België nog te weinig aandacht was voor de vrijheid van meningsuiting.”
Zoals blijkt uit de titel van het evenement, legt deze Belgische uitloper van de Internationale Dag van de Persvrijheid nog een bijkomende klemtoon. “Op Difference Day wordt tevens benadrukt hoe belangrijk het is om verschillende meningen met elkaar te laten botsen in de publieke arena”, zegt Picone. “Vandaar ook de slogan: speak freely, listen respectfully, different opinions matter.”
Onderwerp blijft zeer relevant
Verschillende visies aan bod laten komen, is natuurlijk een van de voornaamste functies van de journalistiek. Een functie die logischerwijs nauw samenhangt met de persvrijheid, maar die volgens Ike Picone vandaag sterk onder druk staat. “Deze UNESCO-dag is aan zijn dertigste verjaardag toe, maar de situatie wordt er eigenlijk alleen maar urgenter op. Bepaalde overheden zorgen voor hindernissen, en ondertussen heerst er in de maatschappij zelf ook een zekere ruwheid rond de journalistieke praktijk.” Unesco is de wereldwijde organisatie voor onderwijs, wetenschap en cultuur van de Verenigde Naties.
“De World Press Freedom Index van Reporters Without Borders bewijst dat heel wat journalisten te maken krijgen met bedreigingen en sommigen moeten zelfs het leven laten tijdens de uitvoering van hun job. We linken dat meestal en niet onterecht aan meer autoritaire regimes, maar binnen westerse democratieën krijgt de journalistieke vrijheid evenzeer rake klappen.”
Ike Picone verwijst naar de gebeurtenissen in Turkije, Polen en het Hongarije van Victor Orbán, maar geeft aan dat er ook dichter bij huis alarmsignalen afgaan. “In Nederland werden journalisten aangevallen tijdens een interview en moesten de busjes van de openbare omroep uit voorzorg incognito gemaakt worden. En dan hebben we het nog niet over de online haatspraak jegens vrouwelijke journalisten.”
Brede globale focus
De bezoekers van de negende editie van Difference Day kunnen rekenen op een brede focus. De nationale en Europese context zal uiteraard aan bod komen, met onder meer veel aandacht voor de European Media Freedom Act, maar de organisatoren houden het allesbehalve bij een westers blikveld. “We laten journalisten aan het woord die ergens onder druk moeten werken of hun land hebben ontvlucht en hier trachten om de draad terug op te pikken en journalistiek actief te blijven.”
“Daarnaast gaan we in gesprek met journalisten die de visies van onderdrukte mensen onder de aandacht proberen te brengen”, vervolgt Picone. “Zo zullen we praten met journalisten die zichzelf de taak toedichten om de stem van de vluchteling in het nieuws te krijgen. Maar verder kijken we bijvoorbeeld ook naar wat er in India gebeurt, waar de democratische overheid nadenkt over wetten om de vrijheid van meningsuiting op sociale media in te perken.”
Het rijke palet aan onderwerpen en presentaties wordt onderverdeeld in vier acts, met vooraf een Speakers’ Corner van 12u tot 14u. “Dat is ons voorprogramma, waar we de kans geven aan studenten en sympathisanten om op het podium te kruipen en hun kijk op World Press Freedom Day te delen.” Om 17u30, na nog twee sessies met de laureaten van de Difference Day Honorary Title, volgt een receptie.
Voorlopig programma en meer informatie HIER.
Journalisten essentieel voor democratie
Beleidsmakers, studenten en natuurlijk alle mediaprofessionals zijn van harte welkom op 3 mei 2023 in Bozar. “Het is fijn en nuttig om de blik van mensen in de media eenmaal per jaar te kunnen afwenden van hun dagdagelijkse besognes naar heel concrete, pakkende voorbeelden van journalisten die hun werk niet naar behoren kunnen uitvoeren”, klinkt het bij Ike Picone.
“We zijn ervan overtuigd dat de mediaprofessionals de zaal zullen verlaten met een hernieuwd vertrouwen in het grote belang van de persvrijheid. De getuigenissen zullen ervoor zorgen dat ze opnieuw overtuigd raken van de waarde van hun job, net omdat die journalisten in moeilijkheden zich zelf zo bewust zijn van hun essentiële rol in een democratie.”
Zin om meer te lezen?
