Wat zijn de trends binnen de verschillende types pers? De huidige uitdagingen? Hoe ziet de toekomst eruit? WE MEDIA legt zijn oor te luisteren. Wim Troch, Hoofdredacteur bij Visie, een multimediaal nieuwsplatform van ACV, CM en beweging.net, biedt ons een actuele inkijk in het C&C-segment, dat de talloze ledenbladen in ons land vertegenwoordigt.
Is het aantal titels in het segment van Community & Cultural Press de voorbije jaren uitgebreid of eerder gekrompen?
Door de gestegen papierprijzen en de inflatie in het algemeen hebben veel uitgevers en organisaties creatieve oplossingen moeten verzinnen om de kosten binnen de perken te houden. Sommigen deden dat door te snoeien in hun aantal nummers of hun aantal pagina’s. Enkelen zijn volledig overgeschakeld naar een digitale manier om hun lezers te bereiken. Allicht zullen er wel titels volledig verdwenen zijn, maar dat lijkt me niet de grote massa te zijn. Een rechtstreekse communicatielijn met hun leden is voor organisaties van wezenlijk belang. Het is een troef waar de meeste organisaties op blijven inzetten.
Ook in dit segment is er een verschuiving van de investeringen naar digital. Heeft dit gezorgd voor een verruiming van het lezerspubliek?
Waar papieren uitgaven per definitie het voordeel hebben dat je weet in welke brievenbus ze terechtkomen, hebben digitale publicaties dan weer het voordeel dat ze terecht kunnen komen bij een nieuw publiek. Anderzijds, een papieren magazine heeft ook ‘mee-lezers’. Niet alleen de abonnee, maar ook diens gezinsleden of bezoekers kunnen het magazine lezen. Print en online werken mooi complementair. Sommigen lezen liever digitaal, anderen houden meer van papier. Het is vooral een kwestie van persoonlijke voorkeuren en van hoe je leven op een bepaalde manier georganiseerd is. Maar het is zeker zo dat een website en sociale media extra kansen bieden om je merknaam, je product of je boodschap in de kijker te zetten, ook bij potentieel geïnteresseerden of toevallige passanten. Precies om die reden heeft Visie de voorbije jaren sterk geïnvesteerd in een website, een nieuwsbrief en in sociale media.
Welke strategie hanteren ledenbladen grosso modo voor hun aanwezigheid in print en die in digital?
Op sociale media geef je de controle deels uit handen. Maar het biedt een mooie kans om je content breed te verspreiden, en een nieuw publiek te verleiden. Je kunt ook sneller op de actualiteit inspelen. Online kun je je content ook op meer manieren aanbieden: een artikel, een videoreportage, een infographic, een podcastaflevering. Zelfs per socialemediakanaal kun je je boodschap op een andere manier, en indien nodig voor een ander doelpubliek, brengen.
Videoreportages bieden dan weer een totaal andere emotionele beleving aan de kijker-lezer. Misschien zijn de jonge generaties wel allemaal meer kijkers dan lezers geworden. Ook in print besteden we trouwens meer aandacht aan beelden dan vroeger. Je mag echter niet de digitale kloof uit het oog verliezen. Een behoorlijk grote groep – en heus niet alleen 80-plussers – voelt zich niet comfortabel bij het consumeren van online informatie. Dus ook in 2023 blijft print essentieel om je boodschap te verspreiden en om een band te onderhouden met je doelpubliek.
Zijn er in het algemeen veranderingen in print merkbaar, bijvoorbeeld op het vlak van periodiciteit en oplage van de titels?
Vermoedelijk heeft iedereen die papier nodig heeft voor zijn communicatie, vorig jaar heel wat berekeningen gemaakt. Er wordt allicht minder volume gedraaid, maar de kracht van een papieren magazine, folder, affiche, brief, … blijft zeer sterk. Het feit dat mensen dat papier in hun handen hebben genomen, is voor organisaties ontzettend belangrijk.
Wat zijn momenteel de grote uitdagingen bij het uitgeven van ledenbladen?
De hoge kosten voor druk en verzending waren altijd al een uitdaging, en dat zullen ze waarschijnlijk altijd blijven. Maar ook het onlineverhaal is niet zonder zorgen. De onzekerheid over wie je artikels op sociale media tegenkomt en in welke mate ze die lezen, bijvoorbeeld. Je bent overgeleverd aan de algoritmes van Facebook, Twitter en consoorten. Algoritmes die bovendien van de ene op de andere dag helemaal kunnen veranderen. Online is het zeer moeilijk om een trouw publiek op te bouwen. Ook complexere boodschappen brengen, is online niet makkelijk. Print blijft daarvoor beter geschikt. Het evenwicht vinden tussen print – met een hogere kostprijs – en online – met zijn vluchtigheid – is allicht voor veel uitgevers uitdaging nummer één.
Welke rol kunnen C&C-uitgevers spelen in het duurzaamheidsdebat, met name via de verspreiding van hun bladen die doorgaans in een grote oplage worden gedrukt?
Daar moet zeker over worden nagedacht. Papier kan gerecycleerd worden, de inkt die tegenwoordig gebruikt wordt, is niet meer zo vervuilend als pakweg dertig jaar geleden, en sommige drukkerijen laten hun persen werken op groene stroom. Titels met een grote oplage kunnen zeker druk zetten op drukkerijen om te blijven innoveren en te blijven investeren in duurzaamheid. Maar dan zijn er nog de vrachtwagens die de magazines naar de verdeelcentra en postkantoren brengen. Er is zeker nog werk aan de winkel. Digitalisering kan daar voor een deel een antwoord bieden.
Is er tot slot iets dat eigen is aan C&C-titels, iets specifieks?
Ledenbladen zijn enorm belangrijk om een band te creëren. Ze kunnen ervoor zorgen dat er een gemeenschappelijk gevoel ontstaat. Tussen lid en organisatie, maar ook tussen leden onderling. Ledenbladen zijn een ankerpunt in een lidmaatschap. Het is dát moment waarop je leden sowieso in contact komen met je organisatie, het is via je communicatie dat leden weten dat je als organisatie voor hen aan het werk bent. Ze gaan voorbij aan de sensationele clickbaits en de polariserende waan van de dag, maar brengen rust, diepgang en een gemeenschapsgevoel.
Zin om meer te lezen?
